دلایل دیر جوش خوردن شکستگی: بررسی جامع و تخصصی
شکستگی استخوان، یکی از شایعترین آسیبهایی است که بسیاری از افراد در طول زندگی خود تجربه میکنند. معمولاً با بیحرکتی و استراحت، شکستگیها بهبود مییابند؛ اما در برخی موارد، روند ترمیم استخوان کندتر از حد انتظار پیش میرود و شکستگی به کندی یا اصلاً جوش نمیخورد. این وضعیت که به آن “جوش نخوردن شکستگی” یا “نان یونیون” گفته میشود، دیر جوش خوردن شکستگی میتواند دلایل مختلفی داشته باشد و بر کیفیت زندگی فرد تأثیر قابل توجهی بگذارد.
فرایند طبیعی جوش خوردن استخوان
برای درک بهتر دلایل دیر جوش خوردن شکستگی، ابتدا باید به فرایند طبیعی ترمیم استخوان آشنا شویم. پس از ایجاد شکستگی، بدن به طور خودکار مکانیسم ترمیمی را فعال میکند که شامل مراحل زیر است:
- ایجاد لخته خون: در ابتدا، لخته خونی در محل شکستگی تشکیل میشود که به عنوان داربستی برای سلولهای ترمیمی عمل میکند.
- تشکیل کالوس نرم: سلولهای استخوانساز (استئوبلاستها) به محل شکستگی مهاجرت کرده و کالوس نرمی را تشکیل میدهند که از بافت همبند تشکیل شده است.
- تشکیل کالوس سخت: به تدریج، کالوس نرم به کالوس سخت تبدیل میشود که از بافت استخوانی تشکیل شده است.
- بازسازی استخوان: در مرحله آخر، کالوس سخت بازسازی شده و استخوان به شکل اولیه خود باز میگردد.
هر گونه اختلال در هر یک از این مراحل میتواند منجر به دیر جوش خوردن یا جوش نخوردن کامل شکستگی شود.
دلایل دیر جوش خوردن شکستگی
دلایل دیر جوش خوردن شکستگی بسیار متنوع هستند و میتوانند به عوامل مختلفی از جمله عوامل محلی، سیستمیک و عوامل مرتبط با خود فرد تقسیم شوند.
عوامل محلی:
- نوع شکستگی: شکستگیهای باز، شکستگیهای خرد شده، شکستگیهای همراه با جابهجایی زیاد قطعات استخوانی و شکستگیهایی که در مناطقی با خونرسانی ضعیف رخ میدهند، بیشتر مستعد دیر جوش خوردن هستند.
- عفونت: عفونت در محل شکستگی، یکی از مهمترین دلایل دیر جوش خوردن است. عفونت با ایجاد التهاب و تخریب بافتهای اطراف، مانع از ترمیم استخوان میشود.
- تغذیه ناکافی بافت: خونرسانی ضعیف به محل شکستگی، تأمین مواد مغذی مورد نیاز برای ترمیم استخوان را مختل میکند.
- حرکت بیش از حد: اگر قطعات شکسته شده استخوان به اندازه کافی ثابت نشوند و حرکت کنند، روند ترمیم مختل میشود.
- آسیب به بافتهای نرم: آسیب به عضلات، تاندونها و اعصاب اطراف شکستگی، میتواند بر روند ترمیم تأثیر بگذارد.
- وجود اجسام خارجی: وجود اجسام خارجی در محل شکستگی، میتواند باعث تحریک بافتها و اختلال در روند ترمیم شود.
عوامل سیستمیک:
- کمبود مواد مغذی: کمبود کلسیم، فسفر، ویتامین D و پروتئین، میتواند روند ترمیم استخوان را کند کند.
- بیماریهای مزمن: بیماریهایی مانند دیابت، بیماریهای کلیوی، بیماریهای روماتیسمی، بیماریهای کبدی و برخی از سرطانها میتوانند بر روند ترمیم استخوان تأثیر بگذارند.
- مصرف برخی داروها: برخی داروها مانند کورتیکوستروئیدها، داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی (NSAIDs)، داروهای شیمی درمانی و داروهای ضد انعقاد خون، میتوانند روند ترمیم استخوان را کند کنند.
- سیگار کشیدن: نیکوتین موجود در سیگار، خونرسانی به استخوان را کاهش داده و روند ترمیم را کند میکند.
- سوء تغذیه: کمبود کالری و مواد مغذی ضروری، میتواند بر روند ترمیم استخوان تأثیر بگذارد.
- سن: افراد مسن به دلیل کاهش فعالیت سلولهای استخوانساز، کندتر از افراد جوان بهبود مییابند.
عوامل مرتبط با فرد:
- سطح فعالیت: افراد فعالتر معمولاً روند ترمیم سریعتری دارند.
- وزن بدن: چاقی میتواند بر روند ترمیم استخوان تأثیر منفی بگذارد.
- ژنتیک: برخی افراد ممکن است به دلیل عوامل ژنتیکی، مستعد دیر جوش خوردن شکستگی باشند.
علائم دیر جوش خوردن شکستگی
علائم دیر جوش خوردن شکستگی ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- درد مداوم: درد در محل شکستگی حتی پس از گذشت مدت طولانی از آسیب، میتواند نشانهای از دیر جوش خوردن باشد.
- تورم و قرمزی: تورم و قرمزی در محل شکستگی، ممکن است نشانه عفونت یا التهاب باشد.
- کاهش قدرت و دامنه حرکتی: کاهش قدرت و دامنه حرکتی در اندام آسیب دیده، میتواند به دلیل عدم جوش خوردن کامل شکستگی باشد.
- شنیدن صدای ساییدگی: شنیدن صدای ساییدگی در محل شکستگی هنگام حرکت دادن اندام، نشان دهنده عدم ثبات استخوانها است.
- عدم بهبود تدریجی: عدم بهبود تدریجی شکستگی و عدم کاهش درد با گذشت زمان، میتواند نشانهای از دیر جوش خوردن باشد.
تشخیص دیر جوش خوردن شکستگی
برای تشخیص دیر جوش خوردن شکستگی، پزشک از روشهای مختلفی مانند:
- معاینه فیزیکی: پزشک با معاینه فیزیکی محل شکستگی، به دنبال علائم التهاب، درد و کاهش حرکت است.
- رادیوگرافی: رادیوگرافی سادهترین و رایجترین روش برای بررسی جوش خوردن شکستگی است.
- سیتی اسکن: سیتی اسکن تصویری دقیقتر از شکستگی و بافتهای اطراف آن ارائه میدهد.
- ام آر آی: ام آر آی برای بررسی جزئیات بافت نرم و خونرسانی به محل شکستگی استفاده میشود.
درمان دیر جوش خوردن شکستگی
درمان دیر جوش خوردن شکستگی بسته به علت و شدت آن متفاوت است و ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- درمان محافظهکارانه: در برخی موارد، با استفاده از روشهای درمانی محافظهکارانه مانند فیزیوتراپی، تحریک الکتریکی و استفاده از داروهای تحریککننده رشد استخوان، میتوان به بهبود روند ترمیم کمک کرد.
- درمان جراحی: در مواردی که درمانهای محافظهکارانه مؤثر نباشند، جراحی ممکن است لازم باشد. جراحی ممکن شامل برداشتن بافت مرده، پیوند استخوان، استفاده از عوامل رشد استخوان و تثبیت مجدد قطعات شکسته شده باشد.
اگر میخواهیذ در این باره بیشتر بدانید و یا هر سوال دیگری در رابطه با مفاصل و استخوان های خود دارید، کافی است با مشاورین یارطب تماس بگیرید.