نرمی کشکک زانو: راهنمای کامل برای درک و درمان این عارضه شایع
نرمی کشکک زانو یا کندرومالاسی پاتلا، یک اختلال شایع در مفصل زانو است که در آن غضروف زیرین کشکک زانو نرم شده و ساییده میشود. این عارضه اغلب با درد در جلوی زانو، به خصوص هنگام خم و راست کردن زانو، همراه است. اگرچه نرمی کشکک زانو میتواند برای بسیاری از افراد دردسرساز باشد، اما با تشخیص زودهنگام و درمان مناسب، میتوان آن را مدیریت کرد و از پیشرفت آن جلوگیری کرد.
کشکک زانو چیست و چه نقشی دارد؟
کشکک زانو، استخوان کوچکی است که در جلوی مفصل زانو قرار دارد و به عنوان یک محافظ برای مفصل عمل میکند. این استخوان به تاندون عضله چهارسر ران متصل است و به حرکت صاف و روان زانو کمک میکند. غضروفی که روی سطح زیرین کشکک قرار دارد، سطح صاف و لغزندهای را فراهم میکند که به حرکت روان زانو کمک میکند. در نرمی کشکک زانو، این غضروف به تدریج نرم شده و ساییده میشود و در نتیجه، حرکت کشکک روی استخوان ران با مشکل مواجه میشود.
علل نرمی کشکک زانو
علت دقیق نرمی کشکک زانو هنوز به طور کامل شناخته نشده است، اما برخی از عوامل زیر میتوانند در بروز آن نقش داشته باشند:
- اختلال در تراز زانو: اگر کاسه زانو به درستی در شیار جلوی استخوان ران قرار نگیرد، فشار بیشتری به غضروف وارد شده و احتمال آسیب دیدگی آن افزایش مییابد. این اختلال تراز میتواند ناشی از تفاوت طول پاها، چرخش پاها یا ضعف عضلات اطراف زانو باشد.
- استفاده بیش از حد از زانو: فعالیتهای ورزشی تکراری و پر فشار مانند دویدن، پریدن، اسکوات و دوچرخهسواری میتوانند به تدریج غضروف را فرسوده کنند.
- ضربه مستقیم به زانو: ضربه مستقیم به زانو میتواند باعث آسیب به غضروف و تسریع روند تخریب آن شود.
- ضعف عضلات اطراف زانو: ضعف عضلات چهارسر ران، همسترینگ و عضلات داخلی ران میتواند باعث بی ثباتی کاسه زانو و افزایش فشار روی غضروف شود.
- چاقی: اضافه وزن، فشار زیادی بر مفاصل، از جمله زانو وارد میکند و خطر ابتلا به نرمی کشکک زانو را افزایش میدهد.
- اختلالات ساختاری زانو: برخی از افراد به دلیل اختلالات مادرزادی در ساختار زانو، مانند زاویه Q زیاد یا کم، بیشتر در معرض ابتلا به این بیماری هستند.
- سن: با افزایش سن، غضروفها به طور طبیعی تحلیل میروند و خطر ابتلا به نرمی کشکک زانو افزایش مییابد.
- جنس: زنان بیشتر از مردان در معرض ابتلا به نرمی کشکک زانو هستند.
علائم نرمی کشکک زانو
شایعترین علامت نرمی کشکک زانو، درد در جلوی زانو است که با فعالیت بدنی تشدید میشود و با استراحت بهبود مییابد. این درد اغلب هنگام بالا رفتن از پلهها، دویدن، زانو زدن یا نشستن برای مدت طولانی بدتر میشود.
علائم دیگر نرمی کشکک زانو ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- تورم زانو: به ویژه پس از فعالیت بدنی
- سفتی زانو: به خصوص در صبح یا پس از استراحت طولانی
- احساس ساییدگی یا ترک خوردن در هنگام حرکت زانو
- ضعف زانو
- درد هنگام زانو زدن یا بلند شدن از صندلی
- قفل کردن زانو
- احساس ناپایداری در زانو
تشخیص نرمی کشکک زانو
برای تشخیص نرمی کشکک زانو، پزشک ابتدا شرح حال کاملی از علائم شما خواهد گرفت و سپس معاینه فیزیکی انجام میدهد. در طول معاینه، پزشک زانوی شما را حرکت داده و به دنبال علائم التهاب، درد، تورم و محدودیت حرکتی خواهد بود. همچنین، پزشک ممکن است با فشار دادن روی نقاط خاصی از زانو، سعی کند درد را تشدید کرده و محل دقیق آسیب را مشخص کند.
علاوه بر معاینه فیزیکی، ممکن است آزمایشهای تصویربرداری مانند رادیوگرافی، ام آر آی یا سونوگرافی نیز تجویز شود تا وضعیت غضروف و استخوانهای زانو به طور دقیق بررسی شود. ام آر آی بهترین روش برای تشخیص نرمی کشکک زانو است زیرا میتواند آسیبهای غضروفی را به خوبی نشان دهد.
درمان نرمی کشکک زانو
درمان نرمی کشکک زانو به شدت بیماری و عوامل موثر بر آن بستگی دارد. در مراحل اولیه بیماری، درمانهای غیر جراحی مانند موارد زیر میتوانند موثر باشند:
- استراحت: اجتناب از فعالیتهایی که باعث تشدید درد میشوند.
- یخ درمانی: استفاده از یخ برای کاهش التهاب و درد.
- داروهای ضد درد و ضد التهاب: برای کاهش درد و التهاب.
- فیزیوتراپی: تمرینات تقویتی و کششی برای تقویت عضلات اطراف زانو و بهبود عملکرد آن.
- بریس زانو: برای حمایت از زانو و کاهش فشار روی غضروف.
- کاهش وزن: در صورت چاقی، کاهش وزن میتواند به کاهش فشار روی زانو کمک کند.
- تزریقات: تزریق کورتیزون یا هیالورونیک اسید برای کاهش التهاب و درد.
در صورتی که درمانهای غیر جراحی موثر نباشند، ممکن است به جراحی نیاز باشد. جراحی ممکن شامل ترمیم غضروف، تغییر جهت کاسه زانو یا تعویض مفصل زانو باشد.
پیشگیری از نرمی کشکک زانو
با رعایت نکات زیر میتوانید خطر ابتلا به نرمی کشکک زانو را کاهش دهید:
- تقویت عضلات اطراف زانو: انجام تمرینات تقویتی برای عضلات چهارسر ران، همسترینگ و عضلات داخلی ران میتواند به ثبات زانو کمک کند.
- گرم کردن قبل از ورزش: گرم کردن قبل از انجام فعالیتهای ورزشی، از آسیب به عضلات و مفاصل جلوگیری میکند.
- استفاده از کفش مناسب: استفاده از کفشهای مناسب و با کیفیت میتواند از فشار وارد شده به زانو بکاهد.
- کنترل وزن: حفظ وزن سالم، فشار روی مفاصل را کاهش میدهد.
- توجه به تکنیک صحیح ورزش: انجام حرکات ورزشی با تکنیک صحیح، از آسیب به زانو جلوگیری میکند.
اگر در این باره سوال دارید و یا نیاز به مشاوره داید کافی است با تیم متخصین یارطب تماس بگیرید و از خدمات مشاوره رایگان یارطب بهره مند شوید.
